Levend verlies verwijst naar het aanhoudende verdriet om iets of iemand die er nog is, maar niet meer zoals voorheen. Het is rouw zonder dood.
Mijn kinderen hebben inmiddels de volwassen leeftijd bereikt en ik dacht altijd bepaalde dingen in het leven te hebben geaccepteerd. Ook ben ik nogal nuchter en realistisch van aard. Vorige week heb ik meer gehoord over levend verlies en ben ik meer gaan stilstaan bij mijn eigen proces. En geen verrassing; om de zoveel tijd krijg ik bepaalde gevoelens en gedachten en zou ik graag willen dat mijn zonen ook kansen in het leven krijgen. Gewoon, de standaard dingen in het leven zoals een baan, een opleiding afronden of een eigen huis kunnen kopen.
Al jaren is mijn mantra; als mijn kinderen maar gelukkig zijn en een doel hebben om uit bed te komen. Wij hebben namelijk ook hele donkere tijden beleefd. Mijn kinderen zijn op dit moment niet ongelukkig met hun leven maar zit er toch een diepe onderlaag. Dat doet wat met mij als moeder.
Een rouw die blijft
Levend verlies stopt niet. Het is geen gebeurtenis, maar een proces. Er is geen helder moment waarop het begint of eindigt. Het verdriet is continu aanwezig, soms op de achtergrond, soms overweldigend op de voorgrond.
Je rouwt om wat had kunnen zijn, om verwachtingen en dromen die niet uitkomen. En vaak ook om de constante confrontatie met hoe de realiteit steeds opnieuw afwijkt van wat je gehoopt had.
Waarom is het zo zwaar?
Een van de moeilijkste aspecten van levend verlies is het gebrek aan erkenning. De buitenwereld ziet vaak niet wat er verloren is. Er is geen rouwkaart, geen troostende woorden. Daardoor voel je je snel eenzaam in je verdriet.
Ook het blijven zorgen voor iemand die verandert of afhankelijk blijft, kan een zware wissel trekken. Er is vaak schuldgevoel, frustratie en machteloosheid.
Hoe kun je omgaan met levend verlies?
Er is geen eenvoudige oplossing, maar deze handvatten kunnen helpen:
Erken je verlies. Wat je voelt is echt. Geef ruimte aan je verdriet.
Zoek lotgenoten. Contact met anderen die hetzelfde doormaken, kan troost geven.
Zoek balans. Je hoeft niet altijd sterk te zijn. Zorg ook goed voor jezelf.
Praat erover. Met een vriend, coach of therapeut. Woorden geven aan je gevoelens helpt.
Sinds ik bij Mama Vita andere moeders heb ontmoet heeft dit voor mij persoonlijk wel een helend effect gehad. Iemand die je begrijpt met een half woord en ook hetzelfde meemaakt.
Levend verlies is rauw, pijnlijk en vaak onzichtbaar. Het verdient erkenning, zowel in de maatschappij als in ons eigen hart. Door er woorden aan te geven, delen we het, en wordt het iets minder zwaar om te dragen.
Iedere ouder wens ik een hartverwarmend woord en schouder in het levend verlies proces!
Claudette Nouris
Mei 2025