10x vragen aan Jennifer de Jongh van Hulphonden voor Autisme!
1) Kun jij een introductie geven wie je bent?
Ik ben Jennifer de Jongh, werkzaam door heel Nederland vanuit onze organisatie Hulphonden voor Autisme, waar ik ook de directeur ben. Ik houd van buiten zijn, muziek, lezen, gezelligheid met familie en vrienden. Ik kan groot genieten van kleine, simpele dingen.
2) Hoe ben je terecht gekomen bij Hulphonden voor autisme?
Hulphonden voor Autisme is door mij opgericht. Na te hebben gewerkt als hulpverlener en docent, gespecialiseerd in ASS en vervolgens bijgeschoold in “hondenwerk”, besloot ik een verbinding te zoeken tussen de ondersteuning van mensen met autisme en de hond. Die bleek, vooral in het buitenland al te bestaan in de vorm van hulphonden voor mensen met autisme. Ik ben de organisatie gestart en inmiddels is Hulphonden voor Autisme alweer 11 jaar oud. En uitgegroeid van een éénvrouws- initiatief naar een organisatie met een team bevlogen mensen.
3) Wat doet de stichting Hulphonden voor autisme?
Hulphonden voor Autisme leidt hulphonden op voor jongeren- vanaf 16 jaar en volwassenen met autisme (ASS) en/of PTSS eventueel met aanverwante, - of andere stoornissen. De hulphonden worden getraind in een teamtrainingstraject. Dit betekent dat de hond onder onze deskundige begeleiding samen met de individuele cliënt wordt opgeleid tot gecertificeerde hulphond.
4) Wat vind jij het leukste aan autisme en wat heeft het jou gebracht?
Ik heb heel veel geleerd van mensen met autisme. Ik bewonder hun doorzettingsvermogen, humor, creativiteit. Daarnaast zie ik natuurlijk ook dat autisme voor veel problemen kan zorgen in iemands leven en zijn naasten. Het leven gaat zelden “vanzelf”, kent vele hobbels en obstakels voor velen. De pijn, het vallen en iedere keer weer opstaan,. Ik kijk er regelmatig met ontroering naar. Doordat we in onze trajecten (gemiddeld 8 jaar “per hulphondtraject”) mens en hond begeleiden, zien we van redelijk dichtbij hoe een deel van een levenspad loopt. We lopen als het ware een stukje mee op iemands weg. En zien we vooral ook wat ik hierboven beschrijf: de kracht, het vechten, het overwinnen. Het is hard werken om een hond op te leiden en het is fantastisch om te zien dat mensen met behulp van een werkende hond terrein winnen in hun leven. Dat ze weer naar buiten durven, met minder stress een boodschap kunnen doen en soms zelfs weer een opleiding of baan kunnen starten. Dat er een prachtige relatie ontstaat tussen mens en hond.
5) Logische vervolgvraag; en het lastige?
Misschien is een deel van het antwoord in de vorige vraag al beantwoord. Ik vind het pijnlijk om te zien dat het leven voor veel mensen met autisme zo ingewikkeld kan zijn, dat niets vanzelf lijkt te kunnen gaan. Ook vind ik het lastig te zien hoeveel ouders vaak moeten zoeken en knokken voordat ze goede, passende zorg en/of onderwijs kunnen vinden. Nederland kent vele vormen van goede zorg. Maar voor autisme lijkt passende zorg lang nog niet altijd zo goed beschikbaar.
Daarnaast vind ik de verhalen van veel vrouwen met autisme zeer schrijnend. We horen wekelijks nog verhalen van vrouwen die jarenlang hebben gezocht naar de juiste diagnostiek, met in hun sleepspoor een reeks verkeerde diagnoses, onnodige opnames, verkeerde medicatie, etc. Gelukkig groeit het besef in de hulpverlening over vrouwen en ASS, maar wat mij betreft mag dit veel sneller groeien.
6) Hoe werkt de aanvraag bij de gemeenten in NL?
Omdat deze vorm van zorg (een hulphond voor iemand met een psychische beperking) nog niet standaard is ingebed in het sociale domein en iedere gemeente zijn eigen WMO-beleid maakt, is het voor iedere aanvraag weer afwachten of de vraag wordt gefinancierd door de betreffende gemeente. Wij mogen, omdat we zorgaanbieder zijn en daarmee partij, de aanvraag niet doen bij de gemeenten. Deze taak ligt bij cliënten of hun begeleiders. Enerzijds logisch dat wij niet mogen aanvragen, natuurlijk. Maar tegelijk is het voor veel cliënten die geen steunfiguren hebben, een ingewikkeld proces. Je bent ook kwetsbaar, als je zorg voor jezelf moet aanvragen.
7) Wat moet er volgens jou gebeuren om de hulphond en zorgvraag standaard op te nemen in het zorgpakket?
De hulphond voor mensen met een psychische beperking moet meer bekendheid krijgen bij gemeenten. Er moet duidelijker worden wat deze hulphonden kunnen doen, betekenen en waar het hebben van een hulphond toe kan leiden. Ons einddoel is altijd dat de hulphond leidt tot meer zelfstandigheid en zelfredzaamheid. Het is van belang als deze vorm van ondersteuning vergoed kan gaan worden vanuit de WMO, Nederland-breed, omdat de doelstelling past binnen het sociaal domein. Er is meer voorlichting aan gemeenten nodig over de inzet en effecten van deze hulphonden. En het is van groot belang dat gemeenten de juiste organisaties kunnen herkennen. Er is, helaas, in Nederland sprake van wildgroei van allerlei “eenpitters” en vage clubs die vinden dat ze dit soort honden ook wel kunnen opleiden en het is voor zowel gemeenten als cliënten een jungle om uit te moeten zoeken bij wie ze veilig zijn voor wat betreft professioneel, kundig aanbod.
8) Wat is jouw ervaring met het trainen van een “ongetrainde” hond?
De hond is een prachtig, intelligent wezen dat van oorsprong al lang samenleeft met de mens. De relatie met de hond is uniek. De hond en mens hebben veel overeenkomsten in hun emotionele belevingswereld en het leven in sociale structuren. Hond en mens begeleiden in hun weg samen is prachtig werk. Laat ik het kort samenvatten: we hebben een heerlijke hondenbaan!
9) Welk vooroordeel over autisme is volgens jou compleet uit de lucht gegrepen en waarom?
Dat mensen met autisme niet empathisch zouden zijn. We begeleiden vele, warme mensen met wie een prettige relatie wordt opgebouwd in de trajecten.
En welke klopt er stiekem toch wel een beetje?
Dat mensen met autisme behoefte hebben aan structuur en daarin ook rigide kunnen zijn. Ik vind het alleen vooral ook zo logisch. Als informatie verwerken zoveel energie kost, en veel dingen om je heen niet logisch zijn in een hoofd, kan ik me zo goed voorstellen dat het creëren van voorspelbaarheid en daaraan kunnen vasthouden veiligheid biedt.
10) Als afsluiter: wat is jouw tip aan ons, de moeders/verzorgsters met een kind met autisme?
Zorg goed voor jezelf. Je bent een enorme knapperd dat je niet alleen moeder, maar ook hulpverlener, verzorger, mantelzorger, juf, praatpaal, boksbal en een veilige haven bent voor je kind! En zeg dit ook eens wat vaker tegen jezelf: ”Ik ben een enorme knapperd!”