10 vragen aan Mirjam Krowinkel
10 vragen aan Mirjam Krowinkel

Kun jij een introductie geven wie jij bent?

Ik ben mens, dochter, zus, vriendin, moeder, procesbegeleider, systemisch coach, dromer en zoveel meer. Geworden wie ik ben door de aanwezigheid in mijn gezin van herkomst, mijn huidige gezin en alle mensen die in mijn leven mijn pad hebben gekruist. Het moeder zijn van een kind met autisme heeft grote invloed (gehad) op het pad dat ik bewandel.

Ik hou van dromen, lezen, buiten zijn in de natuur en samen zijn met familie en vrienden. Ik geloof in de kracht van gelijkwaardigheid en verbinding. Van kwetsbaar mogen zijn en tegelijkertijd in je eigen kracht durven stappen. Ook geloof ik dat we als mens verbonden zijn in een groter geheel, met daarin de uitnodiging aan eenieder om daarin zijn eigen plek te vinden en in te nemen.

Waarom ben je na al die jaren werken bij een bedrijf gestart met een eigen coachingspraktijk?

Ik werk al sinds 2006 als ZZP-er. Dat heeft me altijd veel ruimte gegeven om mijn eigen tijd in te delen en een goede balans te vinden tussen mijn werk en mijn moederschap. De keuze om als coach te gaan werken is de afgelopen jaren ontstaan. Het systemisch werken en wat het elke keer laat zien raakt me diep. Ik geloof dat het vergroten van het bewustzijn op eigen patronen van grote toegevoegde waarde is voor mensen die het gevoel hebben dat ze vastlopen, om welke reden dan ook. In de huidige maatschappij proberen we veel op te lossen met ons hoofd en lijken veel mensen de verbinding met hun gevoel en daarmee zichzelf te zijn kwijt geraakt. Ik geloof dat het verbinden met bv. muziek, natuur, dieren, creativiteit, dromen, lichaamswerk, spiritualiteit en systemisch werk van grote toegevoegde waarde zijn voor het herstel van die verbinding met onszelf.

Hoe is VAB op jouw pad terecht gekomen?

In de zomer van 2019 kwam er een vacature voorbij voor een projectmedewerker voor de pilot levensloopbegeleiding. Ik was op dat moment zoekende hoe en waar ik iets kon betekenen met mijn kennis en ervaring op het gebied van autisme. Een brief en gesprek volgden en er was een wederzijdse klik. Vrij snel deed zich de kans voor, om voor de pilot aan de slag te gaan als trainer en intervisiebegeleider in de regio Den Haag.

En kan je uitleggen wat het VAB is en wat ze doen?

De stichting Vanuit autisme bekeken is een expertiseteam op het gebied van autisme en inclusieve samenleving. Iedereen is verschillend en het is hoog tijd dat de samenleving hierop ingericht wordt. Een van de projecten die VAB op dit moment uitvoert is een project naar de inzet van levensloopbegeleiding voor mensen met autisme. Mensen met autisme mogen hierbij zelf een levensloopbegeleider kiezen, waarbij een ‘klik’ het uitgangspunt is, een belangrijke voorwaarde voor vertrouwen. De uitgangspunten van levensloopbegeleiding binnen VAB zijn: levensvolgend, levenslang en levensbreed. Doen wat nodig is en maatwerk leveren. Levensloopbegeleiders binnen de pilot komen regelmatig bij elkaar in lokale groepen voor training en intervisie. De resultaten zijn erg positief. Op dit moment wordt er samen door VAB en VWS verkend hoe levensloopbegeleiding breder beschikbaar gemaakt kan worden voor meer mensen met autisme.

Wat vind jij het leukste aan ASS en wat heeft het jou gebracht?

De humor, de oprechtheid en het ontwapenende karakter van onze zoon en veel andere mensen met autisme, wijze levenslessen, openheid, eerlijkheid, steun, echt leren luisteren naar de ander, mooie gesprekken, ontmoetingen met prachtige mensen en bovenal de weg van het weer mogen verbinden met mezelf.

Daarnaast ook een ander perspectief op wat autisme (ook) is. Autisme komt van het Griekse woord αὐτός/autos en betekent ‘zelf’. Jezelf mogen zijn, in verbinding met je eigen, unieke zelf. Dat autisme een spiegel is en daarmee de uitnodiging om op zoek te gaan naar wie we ten diepste zijn. En de patronen onder ons gedrag mogen onderzoeken en inzichtelijk maken. Ik zie deze spiegel vaak terug in het gedrag van mijn zoon. Ik kan nu zien dat als hij over onze grenzen ging, hij ons eigenlijk liet zien dat wij zelf over onze eigen grenzen gingen. Dat zijn onrust mijn eigen onrust was.

Logische vervolgvraag: en het lastigste?

De vele uitdagingen in de thuissituatie en de weerslag die het heeft (gehad) op ons gezin. Uitgeput zijn, machteloos, het niet meer weten, de eenzaamheid en onzichtbaarheid van ASS. En niet weten hoe daarbij hulp te vragen, de juiste hulp te vinden en deze echt toe te kunnen laten.

Wat is jouw ervaring met systemisch werken en/of familie opstellingen?

Sinds 2018 ben ik op verschillende manieren bezig met systemisch werken. In eerste instantie vooral voor mezelf, om zicht te krijgen op mijn eigen patronen en waar ik in vastliep als moeder van een zoon met autisme. Daarna heb ik verschillende trainingen gevolgd op het gebied van systemisch werken. Ook in deze trainingen kom je altijd weer in eerste instantie je eigen patronen tegen. Mijn interesse ging hierbij vooral uit naar autisme, (meer-generationeel) trauma, patronen, bewustzijn, sjamanisme en dromen.

Sinds 2019 begeleid ik samen met anderen regelmatig eendaagse trainingen waarbij we systemisch kijken naar wat autisme laat zien. Hierbij werk ik ook samen met iemand die systemisch werkt met haar kudde paarden.

Wat is jouw ervaring met paardencoaching?

In 2018 ben ik voor het eerst voor een eigen coaching bij een paardencoach geweest. Een stevige wake-up call was dat. In datzelfde jaar las ik het boek ‘The horseboy’ over de zoektocht van een vader naar de belevingswereld van zijn autistische zoon. Beiden hebben veel indruk gemaakt en veel in beweging gezet.

Paarden brengen zonder woorden op gevoelsniveau inzicht en bewustzijn op het hier en nu. Zij spiegelen puur, zonder oordeel. Ze laten je datgene zien wat er gezien mag worden en aandacht mag krijgen. Vele sessies volgden in de jaren daarna, ook samen met mijn man. Daarna volgde ik trainingen bij de paarden gericht op traumasensitief werken, energetisch en sjamanistisch werken en ervaringsgericht leren vanuit verbinding met de natuur. Niet met het doel om zelf met paarden te werken maar om weer in verbinding te komen met mijn eigen hoog-gevoeligheid.

Met een van de begeleiders die ik in die tijd heb ontmoet, geven we nu ook samen systemische dagen over autisme. Ik zie de ongelooflijk grote toegevoegde waarde die paarden kunnen hebben en ben daarom blij met de samenwerking op dit gebied.

Welk vooroordeel over autisme is volgens jou compleet uit de lucht gegrepen en waarom? En welke klopt er stiekem toch wel een beetje?

Dat mensen met autisme niet (kunnen) voelen is wat mij betreft een van de grootste misvattingen die nog bij veel mensen leeft. Ik heb gezien dat mensen met autisme juist zeer gevoelig zijn en dat juist deze gevoeligheid voor uitdagingen zorgt in onze huidige veeleisende maatschappij. Ik ben blij met de toenemende aandacht voor dit onderwerp door ervaringsdeskundigen zoals bv. Vera Helleman of zoals verwoord in het boek ‘De jongen die te veel voelde’.

Daaraan gerelateerd klopt wat mij betreft de veel voorkomende behoefte van mensen met autisme aan structuur, regelmaat, logica en voorspelbaarheid. Dit geeft houvast en biedt veiligheid en is daarmee van groot belang als je vaak overprikkeling ervaart, wat vaak het geval is bij mensen met ASS. Het uit verbinding gaan is daarbij het overlevingsmechanisme. Duidelijkheid geeft dan veiligheid en daarmee rust.

Als afsluiter: wat is jouw tip aan ons, de moeders/verzorgsters met een kind met autisme?

Zorg in de eerste plaats goed voor jezelf en heb vertrouwen! Alleen als je goed voor jezelf zorgt, kun je ook voor anderen zorgen. Ik realiseer me goed dat dat makkelijker gezegd is dan gedaan. Ik vind het mooi dat Mama Vita een platform is waar moeders elkaar kunnen vinden en juist deze zelf-zorg een plek krijgt. Tot slot nog een mooie quote die mij vaak heeft geholpen: ‘Je moet het wel zelf doen, maar je hoeft het niet alleen te doen’.

Mama Vita Friesland
Mama Vita Friesland

Nieuwe regiomoeders Mama Vita Friesland

Onze regiomoeder van Mama Vita Drachten, Monique Ettema, is dit najaar gestopt. Dat is bijzonder spijtig, temeer daar zij de afgelopen jaren een mooie invulling heeft gegeven aan de bijeenkomsten van Mama Vita in Friesland.

Afgelopen periode zijn wij daarom druk op zoek geweest naar vervanging en wij zijn heel blij dat wij kunnen melden dat dit is gelukt. Wietske Hoekstra en Miranda Schoot nemen het stokje over van Monique en hebben er ontzettend veel zin in om vanuit Heerenveen de bijeenkomsten voor Mama Vita organiseren!

Graag stellen wij deze 2 toppers aan jullie voor:

Wietske Hoekstra: Wietske is met autisme in aanraking gekomen doordat ze er binnen haar gezin mee te maken kreeg. Zij heeft een tweeling van 19 (2 jongens), waarvan één met autisme, een dochter van 22 met adhd en vermoeden van autisme en een man met vermoeden van autisme.

Na ruim 32 jaar te hebben gewerkt in de financiële wereld, kwam hier in december 2020 een eind aan. Dat was het moment waarop Wietske besloot haar hart te volgen en is begonnen aan de opleiding tot autismecoach. Afgelopen november heeft ze haar eigen coachpraktijk gestart. Zij coacht (jong) volwassenen met autisme en is van plan workshops en voorlichting te geven. Daarnaast schrijft zij blogs voor 'Blij in je brein' van De Friesland en gaat hiervoor ook een webinar organiseren.

In haar vrije tijd zet zij zich actief in voor de plaatselijke sportvereniging en doet zelf ook actief aan wandelen, tennis, badminton en suppen.

en

Miranda Schoot: Miranda heeft op haar 38e de diagnose autisme gekregen en haar dochter van 15 jaar heeft TOS (taalontwikkeling stoornis) en autisme. Zij weet hoe grillig autisme kan zijn en heeft ook dieptepunten meegemaakt zowel op het werk als thuis.

Sinds 3 jaar heeft ze een eigen praktijk Schoot Kracht! Autismecoaching in Harlingen. Ze coacht/begeleidt (jong) volwassenen met autisme die heel veel stress ervaren in hun dagelijkse leven. Daarnaast geeft ze ook workshops, adviesgesprekken en persoonlijke verhalen aan zorgprofessionals.

Zij zijn te bereiken via het mailadres: heerenveen@mamavita.nl. Op korte termijn wordt de 1e bijeenkomst georganiseerd. Hou je mail en/of onze socials in de gaten!

impressie online avond Mama Vita 29 juni 2021
impressie online avond Mama Vita 29 juni 2021

Mijn impressie van de Landelijke avond van Mama Vita dinsdag 29 juni 2021

Wat heb ik genoten van de invulling die Marjon Kuipers, Saskia Buma en Erika Holthuizen van de Autisme Academie gaven ter ere van de landelijke avond van Mama Vita 2021. Mijn eerste landelijke evenement bij deze leuke club mensen. Ik vond het fijn zoveel moeders te zien!

Ik moet wel eerlijk bekennen dat het goed blijven volgen van de zoom-meeting een behoorlijke uitdaging was vanwege de komst van onze pup dit weekend. Hij zorgde voor behoorlijk wat hilarische momenten tussendoor. Gelukkig is mijn jongste zoon nog enigszins ongeschonden uit de dolle momenten van de hond gekomen. Maar terug naar de avond.

We werden tijdens de presentatie meegenomen in een stukje uitleg wat stress is en met je doet, hoe stress ontstaat, welke klachten je bij langdurige stress kunt ervaren, wat het je aan de andere kant oplevert en wat je er aan kunt doen om zo ‘schoon’ mogelijk te leven, zoals Saskia zo mooi zei. Voor mij opnieuw de bevestiging dat het belangrijk is mijn gezondheid integraal aan te pakken door bewust aandacht te hebben voor dingen als; knuffelen met diegenen ik lief heb (oxytocine aanmaak), zo gezond mogelijk te eten, (‘slecht’ eten is immers toediening van extra stress), en om tijdig en eigenlijk structureel pauzes (me-time) in te lassen. Dit alles om te zorgen voor een zo goed mogelijk stressherstel. Dankzij Marjon ben ik bijvoorbeeld na 1,5 jaar inpraten, van mijn cola-light verslaving af. Mis ik het? Nee, eigenlijk niet. Spa rood is ook prima. Nooit gedacht trouwens dat ik dit ooit zou zeggen. Cola-light was echt mijn guilty-pleasure en ik dacht dat ik het nodig had om de dag door te komen.

Mooi en helpend vond ik het invullen van de persoonlijke stresslijst wat direct zorgt voor meer inzicht en dus een mogelijkheid tot aanzet van verandering. En nee, dat doe je natuurlijk niet zomaar even. Vaak zorgen jarenlange patronen voor ingesleten gewoonten. Maar ik ben er van overtuigd dat bewustwording wel de sleutel is tot verandering. Aangenaam vond ik ook de ademhalingsoefeningen die we kregen, wauw, wat werd ik daar rustig van. Ik vergat even alles om me heen en voelde me zo vredig. Zoiets simpels om te doen, en altijd bij de hand!

Ik heb gedurende de presentatie van alles opgeschreven wat ik in mijn inspiratieboek ga schrijven en ga dit ook ophangen op mijn moodboard. Dit zodat ik het vaak zal zien waardoor ik er aan herinnerd wordt. Ik wil niet dat dit wegebt!

Hoewel ik de dames al vaker heb horen vertellen over de inhoud van de presentatie, zaten er toch ook voor mij weer eyeopeners in. Wat mij betreft hebben zij echt hun sporen verdiend door hun ervaringsdeskundigheid in combinatie met de kennis die zij hebben. Ik ben fan. Zij praten recht vanuit hun hart en geven mij moed en vertrouwen. Dat is precies waar ik kracht uit haal. En wat ik dus zo mooi vond aan deze avond. Ik hoop velen van jullie ook. Ik ging in ieder geval weer geïnspireerd en opgeladen naar bed. Eh, naar de bank…de pup heeft nog wat nabijheid nodig 😊.

Lieve groet, Patricia.

boek recensie Neurospeciale kinderen begeleiden en begrijpen Anneke Groot
boek recensie Neurospeciale kinderen begeleiden en begrijpen Anneke Groot

In zijn eigen tijd en ruimte

Hoe bied je neurospeciale kinderen de ruimte en het houvast om zich te kunnen ontwikkelen met respect voor hun neurospecialiteit maar zonder gedragsproblemen? Dat is de vraag waar het om draait in het boek van Anneke Groot.

Het gedrag van neurospeciale kinderen valt vaak uit de toon, het boek laat zien dat neurospeciale kinderen met hun gedrag iets communiceren. Het idee ontstaat soms dat het kind niet wil of niet genoeg geprobeerd heeft. Anneke Groot stelt dat het geen kwestie is van niet willen, maar niet kunnen. Niet kunnen omdat er moeite is met de aansturing en coördinatie van de motoriek: dyspraxie

In het boek wordt dyspraxie uitvoerig behandeld. Anneke Groot gebruikt in haar boek een ruime praktische interpretatie van dyspraxie: waar je het wel wilt doen, maar je lichaam en soms ook je geest zijn eigen weg gaat. Daarnaast laat zij zien welke verregaande gevolgen dyspraxie heeft voor het functioneren en het zelfbeeld van het kind.

Het boek geeft stap voor stap meer inzicht in Prikkelverwerking, je eigen Attitude, Dyspraxie en Executieve functies -het PADEN-model- en biedt oplossingen, aan de hand van 10 bouwstenen om neurospeciale kinderen te begeleiden in zorg, onderwijs en opvoeding. Anneke Groot doet dit grondig en uitgebreid. Haar uitleg wordt ondersteunt met voorbeelden uit de praktijk, aangevuld met praktische observatielijsten. Vervolgens legt ze uit wat de gevolgen van deze problemen zijn op andere ontwikkelingsdomeinen. Dit zorgt voor een mooi compleet beeld en nog meer inzicht.

Wat opvalt, is dat attitude -de innerlijke houding van jezelf- steeds leidraad is. Neurospeciale kinderen reageren sterk op de manier waarop je aanwezig bent. In het boek wordt je uitgedaagd om je eigen oordelen, angsten en zorgen te onderzoeken zodat je leert om steeds meer vanuit ontspanning en vertrouwen te reageren. Attitude en de overige bouwstenen zijn erop gericht dat je bewust en passend je houding in kunt zetten zodat neurospeciale kinderen de ruimte voelen om er te mogen zijn en zich naar potentie kunnen ontwikkelen.

Anneke Groot pleit in haar boek voor een andere benadering en om te stoppen met proberen neurospeciale kinderen te normaliseren. Dit is meteen een belangrijke boodschap van het boek want zo stelt zij: ‘Net als wij hebben zij het recht om zichzelf te mogen zijn, er is niets mis met hun eigenheid.’ Neurodiversiteit is een groot en belangrijk goed.

Het boek is een aanrader voor iedereen die verder wil kijken dan gedrag, zijn kennis wil vergroten en op zoek is naar mogelijkheden om neurospeciale kinderen te begeleiden. Nieuwsgierig is naar de ander en zichzelf, zijn attitude wil onderzoeken en een wereld wenst waar voor iedereen plaats is.

Annemieke van de Groep (bestuurslid Mama Vita)

Jammer genoeg zijn alle Mama Vita bijeenkomsten tot 1 juni geannuleerd vanwege de ontwikkelingen rondom het Corona Virus. Wil je toch in contact blijven met de andere Mama Vita moeders maak dan gebruik van de besloten Facebook groep van jouw eigen regio! Heel veel sterkte met de ondersteuning van jouw kinderen in deze moeilijke periode.

mini symposium Ouders ervaren en deskundig 31 jan 2020
mini symposium Ouders ervaren en deskundig 31 jan 2020

Graag nodig ik je uit om op 31 januari 2020 te komen kijken en luisteren naar de inspirerende verhalen van de deelnemers aan de training Ouders ervaren en deskundig, lichting 2019. De training voor ouders van zorgintensieve kinderen die graag hun ervaring inzetten om zo het perspectief van ouders te vertegenwoordigen in contact met andere ouders en/of professionals. Bijvoorbeeld als gastspreker op een congres, als ervaringsdeskundige ouder in de WMO raad, bij de familieraad van een instelling of als oudervertegenwoordiging op school.

Onder leiding van dagvoorzitter Peter Gielissen vertellen zij over:

· De erkenning van het perspectief van ouders

· De psychologie van ouderschap

· Het ontmoeten van professionals

· De behoefte om er als ouder niet alleen voor te staan

· Hoe kwetsbaarheid kracht wordt en wat dat betekent voor je eigen verhaal als ouder

Waar, wanneer en hoe

31 januari 2020 | 10.00 tot 16.00 uur | ICOON theater, Leeghwater 1-3, Amersfoort (pal naast station Vathorst)

Koop je ticket via www.ticketkantoor.nl/shop/ouders. Je bijdrage in de onkosten bedraagt € 45 (inclusief lunch, koffie en thee). Voor de eerste 25 early birds zijn de kaartjes € 39!

Hartelijke groet en graag tot ziens!

Janneke van Bockel

Stichting de Mini-maatschappij Gewoon Anders organiseert op donderdag 13 juni 2019 Lezing: “Schooltrauma bestaat niet! Of toch wel?”

Door: Anton Horeweg, leerkracht,

gedragsspecialist Natasja Hoogerheide, intern begeleider basisschool en ervaringsdeskundige • “Kinderen met ‘probleemgedrag’ willen het ook gewoon goed doen. Het lukt hen alleen (nog) niet”. • “Maak van een mug een vlinder, vrijheid, denken in mogelijkheden, van kwetsbaarheid naar kracht”.


Anton Horeweg wist al heel vroeg dat hij leerkracht op een basisschool wilde worden. Dat is hij inmiddels al 34 jaar. Tijdens zijn stages kwam hij erachter een zwak te hebben voor kinderen die niet het vermogen hadden rustig in hun bankje te zitten. Deze kinderen, die liever door de klas stuiterden dan op hun stoel te zitten, wilde ik helpen toch hun schooltijd goed te volbrengen. Natasja Hoogerheide is intern begeleider op een reguliere basisschool, voormalig bestuurslid van de Stichting Leven Met Autisme en ervaringsdeskundige ouder van een tienerdochter en een zoon met autisme/MCDD en een angststoornis. Zowel thuis als tijdens haar werk komt ze in aanraking met bijzondere kinderen, kinderen met een verhaal.


Aanvang : 13 juni 2019, 19.15 uur (zaal open 18.45 uur) Pauze : 20.00 – 20.15 Einde : 21.30 uur Adres : De Grote Keizer; Loosduinse Hoofdstraat 563 (2e etage) Plaats : Loosduinen (Den Haag)


Entreeprijs : € 16,- inclusief koffie en thee * Professionals betalen € 28,- excl. BTW * Bij minder dan 10 deelnemers wordt de lezing naar een latere datum verplaatst. Reserveren vooraf is wenselijk i.v.m. de zaalbezetting. Aanmelden kan via dit e-mailadres: info@mini-maatschappij.nl Voor meer informatie: www.mini - maatschappij.nl

stichting Kind van Auti
stichting Kind van Auti

PERSBERICHT Hilversum, 6 februari 2019 Kinderen van ouder(s) met autisme verenigen zich in stichting Het netwerk van volwassen kinderen van ouder(s) met (vermoedelijk) autisme, KindvanAuti, is vanaf 6 februari 2019 een stichting. KindvanAuti bereikte in 2018 meer dan 150 lotgenoten. Vanwege de groeiende vraag naar informatie en bijeenkomsten, besloten de vrijwilligers van KindvanAuti een stichting op te richten. KindvanAuti gaat per 6 februari 2019 verder als stichting. Oprichtster Nan Wormmeester: ‘Ik begon in 2012 met een middag bij mij thuis. Wij waren alle zes kinderen die opgroeiden bij ouders met een autismespectrumstoornis. Voor volwassenen die zijn opgegroeid bij ouder(s) met een vorm van autisme, is er niet of nauwelijks informatie of hulp beschikbaar. Terwijl de impact van het opgroeien met een ouder met een autismespectrumstoornis groot kan zijn.’ Voorzitter Freek Teunissen: ‘KindvanAuti heeft nu een website, organiseert in 5 plaatsen in Nederland lotgenotenbijeenkomsten, organiseert af en toe workshops en lezingen met experts, verzamelt en biedt informatie. We hopen dat we als stichting de ervaringsdeskundigheid van lotgenoten nog beter kunnen inzetten voor lotgenoten en hulpverleners. We hopen dat in de toekomst kinderen van ouders met (vermoedelijk) autisme eerder betere informatie krijgen.’ Arco de Graaff: ‘Als mensen bij KindvanAuti terechtkomen, hebben ze vaak jaren van onduidelijkheid achter de rug: ze weten dat er ‘iets’ is, maar de diagnose autismespectrumstoornis bij een ouder of allebei de ouders is vaak niet gesteld. Ik herinner me de eerste keer dat ik bij een lotgenotenavond kwam. Voor het eerst was ik in een ruimte met mensen die allemaal hetzelfde hadden ervaren. De herkenning was groot.’ Stichting KindvanAuti heeft geen winstoogmerk. Naast bijeenkomsten om onderling ervaringen uit te wisselen en kennis op te doen, wil de stichting in de toekomst mogelijk ook bijdragen aan onderzoek en aan informatie voor professionals. Er is behoefte aan oog voor de problematiek van kinderen van ouder(s) met autisme bij zorgverleners, wetenschappers en ggz-instellingen. Data en verslagen van bijeenkomsten, publicaties en meer zijn te vinden op www.kindvanauti.nl Noot voor de redactie, niet voor publicatie: Bel of mail voor meer informatie met Nan Wormmeester 072-5621190 of